5. Ataavartumik tunngaveqartumik nukissiaq il.il.
Ataavartumik tunngaveqartumik nukissianik atuineq 1990-ikkut aallartinneranniit annertusisimaqaaq. 2021-mi ataavartumik tunngaveqartumik nukissanik atuineq 1.623 TJ-voq, ukiup siulianut sanilliullugu 0,4 pct.-imik appasinnerulluni. 1996-imi ataavartumik tunngaveqartumik nukissiaq atorneqartoq tamarmiusoq 675 TJ-voq.
Titartagaq 16. Ataavartumik tunngaveqartumik nukissiamik allanillu atuineq
|
Najoqqutaq: Nukissiorfiit |
Imeq atorlugu nukissiuutit annertusinerat pissutaalluni Kalaallit Nunaata CO2-mik mingutsitsinera annikillivoq. Immikkoortumi uani eqqakkat ataavartumik tunngaveqartumik nukissiuutinut ilaapput, kisianni erseqqissaassutigineqassaaq arrortinneqarsinnaasut CO2-mik mingutsitsinngitsutut naatsorsuussaasut. Eqqakkat arrotinneqarsinnaanngitsut lattergassimik aamma metanimik CO2-mik mingutsitsisarput. Taakku pissutaallutik mingutsitsisutut nalilerneqarput, immikkoortoq tassunga tunngasoq takuuk.
2020-mi innaallagiap tunisassiarineqartup 81,3 pct.-ia imeq atorlugu nukissiuutinit tunisassiaavoq, 2020-mi 79,7 pct.-iusoq 1996-imilu 58,1 pct.-iusimasoq.
2012-imiilli imermit nukissiuuteqarnerup annertussusia 91,3 MW-eriusimavoq 2010-mi 68,8 MW-iusoq 2005-imilu 31,2 MW-iulluni. 2005-ip tungaanut taamaallaat Utoqqarmiut Kangerluarsunnguani imeq atorlugu nukissiuuteqarpoq, 2008-mi allineqarnissami tungaanut 30 MW-imik nukissiortarsimalluni, tassunga tunngatillugu tabel 4 takuuk.
Titartagaq 17. Imermit nukissiuuteqarnerup annertussusia aamma imermit nukissiuutinit innaallagissiornerup annertussusia
|
Najoqqutaq: Nukissiorfiit |
Imeq atorlugu nukissiuutit annertussusaat aamma tunisassiaat immikkoorput. Sila apeqqutaalluni erngup annertussusia tunisassiornermut sunniuttarmat, Piffissap ilaani sialuit aamma imeq ikerarsinnaasarmat. Nukissiuutit annertunerusumik pilersuineri ukiup tulliani aatsaat takuneqarsinnaalertarput. Utoqqarmiut Kangerluarsunnguani 2008-mi allineqarnerani tamanna takuneqarsinnaavoq. 2008-imi juunimi kaavittorsuit pingajuata suliarineqarnerani unitsinneqarallartariaqarsimanera pissutaalluni 2007-imut naleqqiullugu annikinnerusumik tunisassiortoqarsimasoq takuneqarsinnaavoq.
Tabel 4. Imermit nukissiorneq – sanaartorneq aamma tunisassiorneq
|
|
Atorneqale-reersoq |
Nukissiuu-tinit atuisut |
1996 |
2001 |
2006 |
2011 |
2021 |
|
|
|
|
MWMW |
||||
|
Imermik nukissiornermut atortut tamakkerlugit |
- |
- |
30,0 |
30,0 |
31,2 |
68,8 |
91,3 |
|
Utoqqarmiut Kangerluarsunnguat |
1993 (okt) |
Nuuk |
30,0 |
30,0 |
30,0 |
45,0 |
45,0 |
|
Tasiilaq ......... |
2004 (dec) |
Tasiilaq |
- |
- |
1,2 |
1,2 |
1,2 |
|
Qorlortorsuaq .... |
2007 |
Qaqortoq, Narsaq |
- |
- |
- |
7,6 |
7,6 |
|
Sisimiut ........ |
2010 |
Sisimiut |
- |
- |
- |
15,0 |
15,0 |
|
Ilulissat ......... |
2012 |
Ilulissat |
- |
- |
- |
- |
22,5 |
Malugiuk: Imeq atorlugu nukissiorfik Utoqqarmiut Kangerluarsunnguaniittoq 2008-mi annertusineqarpoq.
Najoqqutaq: Nukissiorfiit
Saqqummersitami uani, ataavartumik tunngaveqartumik nukissiaq, Nukissiorfinnit innaallagiamik aamma kissamik atuinerupput. 2021-mi Nukissiorfiit katillugit 2.038 TJ (566 GWh)-it tusimavaat. Tassannga imeq atorlugu nukissiuutinit 1.345 TJ (374 GWh)-it tunisassiarineqarsimapput. Nukissiorfiit tunisaasa 66,0 pct.-iat imeq atorlugu nukissiorfinneersuupput, Nukissiorfiit ukiumut nalunaarusiaat 2021-meersoq takuuk.
Nukissiuutinut paasissutissani eqqakkat ikuallannerannit kissaq, soorlu oqaatigineqareersoq, atajuartussatut nukissiuutitut nalilerneqarpoq, CO2-mik neutraliusutut pineqanngikkaangami. 2021-mi Nukissiorfiit 102 TJ eqqakkat ikuallanneranniit kissaq kommunit ikuallaaviinit pissarsiarisimavaat. Eqqakkat ikuallanneraniit kissaq siammarteriviit atorlugit siaruarterneqarpoq. 2021-mi imeq atorlugu nukissiuutit aamma eqqakkat ikuallannerannit kissaq ataatsimoortillugit Nukissiorfimmit tunisinermi 1.448 TJ-usimapput. 2021-mi Nukissiorfiit tunisaat tamakkernerini, nammineerlutik atugaat ilanngullugit, 71,0 pct.-it ataavartumik tunngaveqartumik nukissiaapput.
2021-mi Nukissiorfiit imeq atorlugu nukissiorneranit, oliamit innaallagissiorneranit aamma kissamik pilersuineranit 70,2 pct innaallagiamik aamma kissamik tunisassiorneq isigissagaanni, ataavartumik tunngaveqartumik nukissiornermit pivoq. Quppernermi 49-mi kisitsisit pingaarnerit takukkit.